کهارتوم ، THE پایتخت سودان ، یک مکان نمادین در تاریخ درگیری عرب و اسرائیل دارد. در سال 1967 بود که اتحادیه عرب “سه شماره” خود را اعلام کرد: بدون صلح با اسرائیل ، بدون شناخت ، بدون مذاکره. وحدت کوتاه مدت بود. مصر در سال 1978 به صلح گفت ، پس از آن اردن در سال 1994. اما به مدت نیم قرن بیشتر کشورهای عربی از به رسمیت شناختن اسرائیل خودداری کردند.
در 23 اکتبر دولت در خارطوم اعلامیه خارطوم را لغو کرد و با عادی سازی روابط با اسرائیل موافقت کرد. این سومین کشور عربی بود که امسال این کار را انجام داد ، پس از امارات متحده عربی (امارات متحده عربی) و بحرین. آنها یک منافع استراتژیک قانع کننده را دیدند: اسرائیل یک شریک قابل اعتماد در برابر ایران و یک محور اسلامگرای سنی در حال ظهور به رهبری ترکیه ایجاد می کند.
اگرچه برای تصمیم سودان ، شخص باید به سبک بدبینانه دیپلماسی رئیس جمهور دونالد ترامپ اعتبار داشته باشد. در سال 1993 آمریكا سودان را به عنوان حامی مالی تروریسم برچسب زد و تحریم هایی را اعمال كرد. در سال های اخیر ، در حالی که سودان سعی در بهبود روابط با غرب داشت ، بسیاری در واشنگتن اظهار داشتند که زمان آن رسیده است که تصمیم را لغو کند. پرونده آنها پس از کودتای مردمی سال گذشته علیه عمر البشیر ، استبداد دیرینه ، قویتر شد. به نظر می رسید تحریم ها دولت جدید را به خاطر گناهان قدیم مجازات می کند.
اما دولت ترامپ اصرار داشت سودان باید اسرائیل را در ازای آن به رسمیت بشناسد. در ملا عام سعی شده است quid pro quo کمتر صریح باشد. سودان موافقت كرد 335 ميليون دلار به صندوق قربانيان تروريسم آمريكايي بپردازد تا از فهرست حاميان دولت حذف شود. معامله با اسرائیل جداگانه ارائه شد. گرچه در خلوت ، یکی تقاضای دیگری بود. و سودان گزینه کمی داشت: به شدت به کمک و سرمایه گذاری خارجی نیاز دارد.
این تصمیم برخی از رهبران خود را در موقعیتی ناجور قرار می دهد. بر خلاف بحرین و امارات متحده عربی، سودان به معنای دموکراسی نوپای است. پس از کودتا ، ارتش با توافق بر سر تقسیم قدرت با غیرنظامیان موافقت کرد که در سال 2022 با یک دولت منتخب به اوج خود می رسد. نخست وزیر انتقالی ، عبدالله حمدوک ، اصرار دارد که به رسمیت شناختن اسرائیل باید تا آن زمان منتظر بماند. اما مردان لباس فرم می خواهند جلو را شخم بزنند.
آقای بشیر هماهنگ با اسلامگرایان حامی کودتای وی در سال 1989 حکومت کرد. وی همچنین روابط نزدیک با ایران را حفظ کرد. در نتیجه کشورهای حاشیه خلیج فارس با او به عنوان پاریا رفتار کردند حدود 5 سال پیش ، آنها فرصتی را پیدا کردند تا او را تلنگر کنند. اقتصاد سودان در حال نابسامانی بود. جنوب در سال 2011 جدا شد و بیشتر ذخایر نفتی کشور را با خود برد. پوند سودان بین سالهای 2011 تا 2015 بیش از 50 درصد ارزش خود را از دست داد.
بنابراین در سال 2015 آقای بشیر نیروهایی را برای پیوستن به جنگ تحت هدایت سعودی ها در یمن علیه حوثی ها ، شبه نظامی مورد حمایت ایران فرستاد. عربستان سعودی سپس یک میلیارد دلار در بانک مرکزی سودان سپرده گذاری کرد. امارات متحده عربی همچنین میلیاردها دلار در کشور سرمایه گذاری کرد. آقای بشیر روابط خود را با ایران قطع کرد. قطع رابطه با اسلامگرایان دشوارتر بود ، زیرا او از بیگانگان متحدان قدرتمند می ترسید. وی در سال 2017 از پیوستن به چهار کشور عربی (بحرین ، مصر ، عربستان سعودی و امریکا) خودداری کرد امارات متحده عربی) در تحریم قطر. امارت کوچک خلیج فارس ، طرفدار اسلام گرایان در سراسر منطقه ، یک سرمایه گذار بزرگ در سودان بود.
وقتی ارتش سال گذشته آقای بشیر را بیرون انداخت ، امارات متحده عربی از دیدن او خوشحال شد. هرچند مشتاقانه ای نیست که ببیند دموکراسی در سودان یا هر کشور عربی دیگری ظهور می کند. این کمک به کودتا در سال 2013 بود که تنها دولت دموکراتیک مصر به رهبری اخوان المسلمین را سرنگون کرد و یک ژنرال اقتدارگرا ، عبدالفتاح السیسی را جایگزین آن کرد. این سازمان همچنین در تلاش ناموفق خود برای فتح لیبی از خلیفه هفتار ، سیانی پشتیبانی کرده است. اگر روابط با اسرائیل ، و نه مورد استقبال برخی از سودان ، موجب تضعیف انتقال آن به دموکراسی شود ، امارات متحده عربی اشکالی نخواهد داشت
از نظر آقای ترامپ این اعلامیه کمی سیاست پیش از انتخابات به نظر می رسید. وی در یک تماس تلفنی تلویزیونی از بنیامین نتانیاهو س askedال کرد که آیا “خواب آلود جو” – مخالف وی ، جو بایدن – می توانست در مورد معامله ای مشابه مذاکره کند. (وقتی نخست وزیر اسرائیل پاسخ دیپلماتیک داد ، او ناراحت به نظر می رسید.) بعید به نظر می رسد که این توافق نامه رای دهندگان را در کنوشا تحت تأثیر قرار دهد. اما ممکن است به تعادل قدرت در خارطوم کمک کند. ■
این مقاله در بخش چاپ خاورمیانه و آفریقا تحت عنوان “توافق عمومی” چاپ شده است
